Below you can read the original Dutch text of the interview of the CIP with Ambassador András Kocsis from 24 June 2021.
Ambassadeur Hongarije verdedigt 'christelijke waarden': "Huwelijk is een heilige instelling"
De kritiek in Nederland en de Europese Unie op de nieuwe Hongaarse ‘anti-homowetgeving’ is niet mals. Premier Mark Rutte noemde de wet, waarin homo-promotie wordt verboden “onacceptabel en verschrikkelijk”. Tijd voor een gesprek met András Kocsis (42), ambassadeur van Hongarije in Nederland. Hij is het niet eens met de oordelen: “Het is heel fancy om over lhbti-rechten te praten, maar het huwelijk is tussen man en vrouw. Dit is in lijn met de christelijke normen en waarden, het is een heilige instelling.”
Vorige week dinsdag was het zover: het Hongaarse parlement, waarin de Fidesz-partij van premier Orbán een tweederdemeerderheid heeft, stemde in met een wet waarin het verbiedt homoseksualiteit te promoten. Donderdag praat de Europese Raad, het overlegorgaan van de Europese regeringsleiders, over de wet, die inhoud verbiedt waarin homoseksualiteit, verandering van sekse of afwijking van de genderidentieit wordt aangemoedigd. In de praktijk betekent het dat ook films met homoseksuele personages en lhbti-voorlichtingsmateriaal aan banden kan worden gelegd.
EU-commissaris Helena Dalli noemde de wet een schending van de waarden van de Europese Unie, de Nederlandse minister-president Rutte spreekt er schande van en noemde het “achterlijk”. Volgens de ambassadeur stelt het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie echter dat de wet ervoor zorgt dat ouders hun kinderen kunnen verzekeren van het onderwijs en de opvoeding die overeenstemmen met hun godsdienstige, levensbeschouwelijke en opvoedkundige overtuiging.
“Hongarije heeft de mogelijkheid voor homo’s om een geregistreerd partnerschap aan te gaan”, zegt Kocsis op de ambassade in Den Haag. “We vinden echter dat het huwelijk tussen man en vrouw een heilige instelling is. Daar leggen wij dus ook de nadruk op. Wij hebben niets tegen lhbti’ers, geloof niet wat de mainstream media daarover schrijven. In Hongarije mogen volwassenen echt zelf bepalen hoe zij hun leven inrichten.”
"Ophef overtrokken"
Het is een lijn waar Kocsis vaker op wijst: het joods-christelijke gedachtegoed waar de Hongaarse overheid pal voor wil staan. De Hongaarse diplomaat, die al sinds 2012 in Nederland huist, vindt de ophef over de zogenaamde ‘anti-homowet’ overtrokken. “Als je kijkt naar het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, staat in Artikel 12 als fundamentele vrijheid dat ‘mannen en vrouwen het recht hebben te huwen en een gezin te stichten volgens de nationale wetten’. Een man en vrouw, niet twee mannen of vrouwen.” Op de website van het Bureau van de EU voor de grondrechten (FRA) wordt deze tekst aangepast, hier spreekt de EU zich bewust niet uit over hetero- of homoseksuele gezinnen.
Hongarije ziet zichzelf als een “christelijk land in het midden van Europa”. Kocsis: “De eerste regel van ons nationale volkslied luidt: ‘God, zegen de Hongaren.’ Onze grondwet begint en eindigt ook met God. We zijn er erg dankbaar voor dat, toen de Hongaarse staat werd opgericht, het gebaseerd is op het christendom. Daarbij geldt voor elk overheidsorgaan dat het de christelijke cultuur moet beschermen. Ik denk dat we het enige land zijn dat dit heeft opgenomen in haar grondwet.”
Eén lichaam
In het Midden-Oosten probeert het Oost-Europese land met haar programma ‘Hungary Helps’ wederopbouw te stimuleren. De drijfveer? “We zijn ervan overtuigd dat we samen met al die christenen in het Midden-Oosten leden van hetzelfde lichaam zijn. Als er een oorlog is, moeten we hen helpen. Het humanitaire programma is opgezet om onze broeders en zusters in de regio te ondersteunen.”
Dat heeft alles te maken met het migratiebeleid van de Hongaarse regering: “Tijdens de oorlog in Syrië hebben we gemerkt dat mensen die gedwongen werden hun land te verlaten, liever niet naar Europa, maar naar hun thuisland terug willen keren als het veilig is. Onze houding is dat we de problemen niet moeten importeren, maar onze hulp exporteren.”
In de praktijk is door deze opvatting nauwelijks plek voor asielzoekers: landen om Hongarije heen worden beschouwd als ‘veilige landen’, asielzoekers worden vrijwel gelijk weer uitgezet. Samen met Polen en Tsjechië vindt men dat er überhaupt geen asielzoekers moeten worden toegelaten op EU-grondgebied, omdat ze hen in plaats daarvan moeten helpen terug te keren naar hun thuisland.
Andere normen en waarden
“Sinds 2015 zie je in andere landen door de totaal verschillende culturen de problemen ontstaan”, vindt Kocsis. “Migratie zorgt voor een veiligheidsdreiging: veel aanslagen worden door nieuw-aangekomen migranten gepleegd. Ook regelmatig door tweede- of derde generatie migranten. Dan rijst de vraag: als ze hier geboren zijn en zich nog steeds verzetten tegen de maatschappij waar ze dankbaar voor zijn, moeten we ze dan toelaten?” De ambassadeur benadrukt dat het niet om het “meer- of minder-zijn van moslims gaat”. “Nee, ze hebben andere normen en waarden en hebben niet hetzelfde concept van religieuze vrijheid of gelijkheid van man en vrouw.”
In het Midden-Oosten worden met het overheidsprogramma’s ondertussen kerken, ziekenhuizen en scholen herbouwd. Hierbij wordt er ook met EU-partners als Nederland samengewerkt, vertelt Kocsis. Wat het land doet voor christenen en anderen die moeten vluchten, omdat ze anders vervolgd worden? “We proberen bewustzijn te creëren. Het probleem kunnen we niet ‘even’ oplossen. Het is ook niet populair om over vervolgde christenen te praten. Veel landen willen daar niet over horen, maar wij willen het op de agenda houden.” En als vervolgde christenen in Hongarije een asielaanvraag doen? “Om eerlijk te zijn doen ze dat niet”, zegt de ambassadeur. ”Zouden ze een asielaanvraag doen, dan ligt het anders. Dan zouden de Hongaarse autoriteiten hun verzoek natuurlijk onderzoeken.”
Alhoewel Hongarije zijn fundament in het christendom vindt, is er in Hongarije vrijheid van religie. “Religieus zijn we neutraal. Joodse kinderen kunnen van de peuterspeelzaal tot de universiteit Joods onderwijs volgen. Elke denominatie, ook christelijke, kan zich vrij bewegen.”
Kritiek over 'kerkwet'
De religieuze wet die in 2011 werd aangenomen, zorgde voor veel kritiek. Veel religieuze genootschappen zouden daardoor hun erkenning en subsidie verliezen: een gemeenschap moest minimaal 30,000 aanhangers hebben en 20 jaar in Hongarije gevestigd zijn. “De eerdere wetten werden echter misbruikt”, zegt Kocsis: “De wet liet het toe dat tien mensen zich samen als kerk konden inschrijven en kregen daarvoor subsidie. Mensen gingen bij wijze van spreken een potje schaken.”
Aanhoudende kritiek van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens zorgde er in 2018 voor dat Hongarije de wet aanpaste. Nog steeds waarschuwt de Europese Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking ervoor dat het een discriminerende werking kan hebben voor verschillende geloven en denominaties. Kocsis: “Er zijn nu gelukkig geen problemen meer, alle kwesties zijn opgelost, ook met de Europese Unie.”
